5S là gì?

5S là nền tảng cơ bản để các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện các hệ thống đảm bảo chất lượng và công cụ năng suất, chất lượng. Quan điểm này xuất phát từ thực tế nếu người lao động đượclàm việc trong một môi trường lành mạnh, sạch đẹp, thoáng đãng, tiện lợi thì tinh thần của họ sẽ thoải mái hơn, năng suất lao động sẽ cao hơn và doanh nghiệp, tổ chức có điều kiện để việc áp dụng một hệ thống quản lý chất lượng hiệu quả hơn.

5S là cách viết tắt của 5 từ tiếng Nhật là: “SERI” – Sàng lọc, “SEITON” – Sắp xếp, “SEISO” – Sạch sẽ, “SEIKETSU” – Săn sóc và “SHITSUKE” – Sẵn sàng.

SERI (Sàng lọc): Là xem xét, phân loại, chọn lựa và loại bỏ những thứ không cần thiết tại nơi làm việc. Chống xu hướng của con người muốn giữ mọi thứ cho những trường hợp dự phòng, chỉ giữ những loại dụng cụ, phương tiện tối thiểu hỗ trợ cho công việc, nên dán nhãn “đỏ” vào những dụng cụ, thiết bị và vật liệu cần thiết giữ lại.

SEITON (Sắp xếp): Là bố trí, sắp đặt mọi thứ ngăn nắp theo trật tự hợp lý để dễ dàng, nhanh chóng cho việc sử dụng. Khi sắp xếp nên sử dụng những phương tiện trực quan một cách rõ ràng, đễ mọi người dễ nhận biết, tạo nơi làm việc có tổ chức, giảm thiểu thời gian tìm kiếm, loại bỏ những hành động dư thừa gây lãng phí thời gian.

SEISO (Sạch sẽ): Là giữ gìn vệ sinh tại nơi làm việc, máy móc, thiết bị để đảm bảo môi trường, mỹ quan tại nơi làm việc. Tất cả mọi thành viên trong đơn vị đều có ý thức và tham gia giữ gìn vệ sinh, phải có đủ phương tiện, dụng cụ vệ sinh cho đầy đủ và thích hợp. Công việc vệ sinh là việc làm thường xuyên của mọi người trong tổ chức, và Ban lãnh đạo thường xuyên kiểm tra nhắc nhở việc thực hiện.

SEIKETSU (Săn sóc): Là duy trì thường xuyên những việc đã làm, cải tiến liên tục nơi làm việc để đạt được hiệu quả cao hơn là điều rất quan trọng và cần thiết. Xác lập một hệ thống kiểm soát trực quan, như dán nhãn hoặc đánh dấu bằng màu sắc. Tạo môi trường dễ dàng để duy trì việc sàng lọc, sắp xếp và sạch sẽ.

SHITSUKE (Sẵn sàng): Giáo dục mọi người có ý thức, tạo thói quen tự giác tuân thủ nghiêm ngặt các qui định tại nơi làm việc. Hãy biến mọi việc làm tốt đẹp trở thành thói quen, niêm yết kết quả đánh giá 5S tại nơi làm việc để khuyết chích việc tốt và rút kinh nghiệm việc chưa tốt. Kiểm tra định kỳ với những nguyên tắc đã xác lập, xây dựng và định hình một nền văn hoá trong đơn vị.

• 5S có thể áp dụng đối với mọi loại hình tổ chức và mọi qui mô doanh nghiệp;
• 5S có thể áp dụng đối với các doanh nghiệp ở trong tất cả các lĩnh vực sản xuất, thương mại hay dịch vụ;
• Triết lý của 5S đơn giản, không có các thuật ngữ, quy định khó hiểu;
• Bản chất mọi người đều thích sạch sẽ, thoải mái và sự ngăn nắp tại nơi làm việc.

• Sự cam kết và ủng hộ của Lãnh đạo cao nhất thông qua việc chỉ đạo thực hiện, tập trung nguồn lực, kinh phí và thời gian.
• Đào tạo và hướng dẫn mọi cán bộ nhân viên trong tổ chức, doanh nghiệp hiểu rõ mục tiêu, ý nghĩa cũng như phương pháp để thực hiện. Từ đó mỗi bộ phận, cá nhân có thể chủ động đưa ra kế hoạch thực hiện tại đơn vị của mình.
• Tạo một môi trường khuyến khích mọi người tích cực tham gia, phát huy sáng kiến và duy trì môi trường làm việc sạch sẽ, thuận lợi và an toàn.
• Duy trì và cải tiến không ngừng, tạo nên một nguyên tắc hoạt động trong tổ chức, doanh nghiệp để đảm bảo tính hiệu quả trong quản lý và kinh doanh.

Lợi ích của việc triển khai 5S

• Nơi làm việc trở nên sạch sẽ và ngăn nắp hơn;
• Tăng cường phát huy sáng kiến cải tiến;
• Mọi người làm việc có kỷ luật;
• Các điều kiện hỗ trợ luôn sẵn sàng cho công việc. Chỗ làm việc trở nên thuận tiện và an toàn hơn;
• Cán bộ công nhân viên tự hào về nơi làm việc sạch sẽ và ngăn nắp, đem lại nhiều cơ hội sản xuất, kinh doanh có hiệu quả hơn;
• Những thứ không cần thiết sẽ được loại bỏ khỏi nơi làm việc, những vật dụng cần thiết được xếp ngăn nắp, gọn gàng, đặt ở những vị trí thuận tiện cho người sử dụng, máy móc thiết bị trở nên sạch sẽ, được bảo dưỡng, bảo quản;
• Nâng cao tinh thần tập thể, tạo sự hoà đồng của mọi người, qua đó mọi người làm việc có thái độ tích cực, có trách nhiệm và ý thức trong công việc.